Μέτωπο πρώτο και ανοιχτό για τις προεδρικές: οι πολεοδομικές άδειες
Η Πολεοδομία δείχνει το δρόμο...
Το πρώτο θέμα που ανέδειξε η ανεπίσημη, ελέω θέρους, έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας ήταν ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Η κατάργηση των πολεοδομικών αδειών, που πρότεινε ο υποψήφιος Πρόεδρος Ιωάννης Κασουλίδης, είναι το πρώτο θέμα που απασχόλησε τα επιτελεία των υποψηφίων, χωρίς αυτό να είχε προηγουμένως αναδειχθεί από την τρέχουσα επικαιρότητα, όπως συνέβη για παράδειγμα με τις εξελίξεις στο Κυπριακό ή με τα κυβερνητικά ελλείμματα στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στον Δήμο Πάφου στις 25 Ιουλίου, ο Ι. Κασουλίδης παρουσίασε στα μέλη του δημοτικού συμβουλίου την πρότασή του για κατάργηση της πολεοδομικής άδειας.
Πυρ κατά βούληση
Στην πρόταση του Ιωάννη Κασουλίδη απαντούσε με καθυστέρηση έξι ημερών και μόνο αφού κλήθηκε να το πράξει, ο νέος υπουργός Εσωτερικών, Χρίστος Πατσαλίδης. Μετά την πρώτη επίσκεψή του στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, ο Χρ. Πατσαλίδης δήλωνε ότι "σε μια προεκλογική περίοδο μπορούν να ακουστούν πολλές και μεγάλες εξαγγελίες και γενικολογίες". Στον ίδιο τόνο δεν επρόκειτο όμως, να φτάσει και η απάντηση από το κόμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας ΔΗΚΟ, το οποίο σε ανακοίνωσή του σημείωνε ότι "ο συναγερμικός υποψήφιος παρουσίασε μια συνταγή για τα πολεοδομικά θέματα, που δεν αντέχει καμίας κριτικής γιατί πρόκειται για ιδέες με σοβαρό έλλειμμα σοβαρότητας και λογικής. Αν τέτοιες περισπούδαστες ιδέες είναι που έχει κατά νουν ο κ. Κασουλίδης, τότε η προεκλογική περίοδος μας επιφυλάσσει πολλά ανέκδοτα...".
Η απουσία του ΑΚΕΛ
Η διαμάχη για την ανάγκη ή όχι εκσυγχρονισμού της λειτουργίας του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως εξελίχθηκε χωρίς τη συμμετοχή του ΑΚΕΛ. Η απουσία της τρίτης υποψηφιότητας για την προεδρία της Δημοκρατίας από τη δημόσια συζήτηση του θέματος θα έπρεπε να δημιουργεί ερωτηματικά, καθ' όσον μέχρι πρότινος το κόμμα της Αριστεράς ήταν αυτό που χρεωνόταν τα θέματα του Υπουργείου Εσωτερικών. Μια ματιά όμως, στη δήλωση του ίδιου του υπουργού Εσωτερικών Χρίστου Πατσαλίδη θα ήταν αρκετή για να διαφανεί ότι οι δύο προκάτοχοί του, υπουργοί του ΑΚΕΛ είχαν αφήσει ένα κάποιο έργο στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. Συγκεκριμένα, ο Χρ. Πατσαλίδης δήλωνε στις 31 Ιουλίου ότι "έχει εφαρμοστεί η κατάργηση της πολεοδομικής άδειας για συγκεκριμένες περιπτώσεις περιορισμένων αναπτύξεων, όπου μπορεί ο ίδιος ο μελετητής να πάρει την ευθύνη μέσα από ένα σύστημα αυτοελέγχου". Πράγματι, για το μέτρο αυτό εκσυγχρονισμού σχετικά με ανεγέρσεις οικοδομών που δεν ξεπερνούν τους τέσσερις ορόφους υπεύθυνο είναι το ΑΚΕΛ.
Γραφειοκρατία = διαφθορά
Η πρόταση του Ιωάννη Κασουλίδη για τις πολεοδομικές άδειες επικεντρώνεται στην ίδια την εμπειρία των πολιτών από την επαφή τους με την Πολεοδομία. Οι αιτήσεις για εξασφάλιση αδειών έχουν αυξηθεί από 7.000 σε 14.000 κατά τα τελευταία τρία χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι οι πολεοδομικές άδειες να χρειάζονται ένα με ενάμιση χρόνο για να εκδοθούν, εκτοξεύοντας συγχρόνως το κόστος κατασκευής στα ύψη. Σύμφωνα με τον εκτιμητή ακινήτων Αντώνη Λοΐζου, είναι χαρακτηριστικό στα πλαίσια αυτών των δεδομένων ότι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες αναγκάστηκαν να διαθέσουν το κτήμα τους σε χαμηλή τιμή λόγω οικονομικών πιέσεων και με ζημιά γύρω στα δύο εκατομμύρια λίρες, εξαιτίας του γεγονότος ότι ο Δήμος Λευκωσίας καθυστέρησε ενάμιση χρόνο να μελετήσει την πολεοδομική άδεια, που τους αφορούσε. Η αντίδραση του Ιωάννη Κασουλίδη ενώπιον τέτοιων φαινομένων είναι κάπως περισσότερο από χαρακτηριστική, καθώς προχτες Παρασκευή δήλωνε: "Είναι αξίωμα πως όπου υπάρχει γραφειοκρατία που προκαλεί αναμονή, υπάρχει και διαφθορά".
Σε ιδιώτες η ευθύνη
Η ουσία του προβλήματος με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, σύμφωνα με την προσέγγιση Κασουλίδη, εντοπίζεται στο γεγονός ότι η νομοθεσία επιβάλλει δύο διαδικασίες αδειοδότησης, μία πολεοδομική και μία για την οικοδομή. Σε αυτή τη διαδικασία, ο Ιωάννης Κασουλίδης αντιπροτείνει την κατάργηση της πολεοδομικής άδειας και τη μεταφορά της ευθύνης για την εφαρμογή των πολεοδομικών σχεδιασμών του κράτους σε ιδιώτες πολιτικούς μηχανικούς ή αρχιτέκτονες, οι οποίοι και αναλαμβάνουν την ανέγερση της κάθε οικοδομής. Ένα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε έργα συγκεκριμένης κλίμακας (για παράδειγμα στην κατασκευή μιας μαρίνας, δρόμων ή ενός πολυχώρου μεγαλύτερου των 5.000 τ.μ., όπου επιβάλλεται η άμεση κρατική εποπτεία). Άμεση συνέπεια της εφαρμογής ενός τέτοιου μέτρου θα ήταν η ανάληψη της ευθύνης από ιδιώτες με επιστημονικό κύρος στον τομέα τους, οι οποίοι θα υπόκεινται σε τιμωρίες, όπως στέρηση άδειας άσκησης επαγγέλματος, εάν και εφόσον παραβιάζουν τις πρόνοιες της νομοθεσίας (δηλαδή, όσα προβλέπονται στα εκάστοτε Τοπικά Σχέδια).
Η αξία της καθυστέρησης
Τι σημαίνει όμως, σε αξία η καθυστέρηση στην παραχώρηση των πολεοδομικών αδειών; Η ραγδαία αύξηση του κατασκευαστικού κόστους που παρατηρείται διεθνώς τα τελευταία χρόνια (λόγω των αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου) συμβάλλει στην αύξηση των τιμών κατοικίας. Η συνθήκη αυτή συνεπάγεται ότι η ετήσια καθυστέρηση στην έναρξη εργασιών μιας οικοδομής αφήνει τα χρέη για τους ιδιοκτήτες να τρέχουν, χωρίς να έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν από οποιοδήποτε υπεύθυνο φορέα αποζημιώσεις. Αν για παράδειγμα, πολίτης λαμβάνει δάνειο για την αγορά οικοπέδου με στόχο την ανέγερση πολυκατοικίας, θα πρέπει να περιμένει ένα χρόνο (με τους τόκους να τρέχουν) τις αρμόδιες αρχές να του εκδώσουν την πολεοδομική άδεια. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, προκύπτει εύλογη η παρανομία και η κατόπιν εορτής νομιμοποίησή της. Όπως συμβαίνει, δηλαδή, με την κυπριακή πρακτική στο πεδίο των κατασκευών.
--------------------------------------------------------------------------------
Η διεθνής εντύπωση
Τα προβλήματα όμως, που καταγράφουν διεθνείς έρευνες και διεθνή φόρα για την αγορά κατοικίας στην Κύπρο παρουσιάζουν ακόμα πιο ζοφερή την εικόνα... Ο οίκος Knight Frank προβλέπει για παράδειγμα, σε πρόσφατη έρευνά του ότι για το 2007 το κόστος αγοράς κατοικίας στην Κύπρο αντιστοιχεί στο οχταπλάσιο των μέσων ετήσιων εισοδημάτων ενός ζευγαριού. Για να καταδειχθεί το μέγεθος του προβλήματος είναι αρκετή η παραπομπή στην αντίστοιχη αναλογία που ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το κόστος απόκτησης στέγης είναι μόλις το τετραπλάσιο των μέσων ετήσιων εισοδημάτων ενός ζευγαριού. Στην ίδια έρευνα ο Knight Frank κατατάσσει την Κύπρο ανάμεσα στις χώρες με την υψηλότερη αύξηση στις τιμές των ακινήτων, ύψους 12,5% μαζί με πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες και την Τουρκία. Αν σε αυτά τα δεδομένα προστεθεί το πρόβλημα με την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας, για το οποίο η Κύπρος εκτίθεται σε εκθέσεις αγοράς κατοικίας, τότε προκύπτει αβίαστα ότι η αγορά κατοικίας θα απασχολήσει πολλές φορές την προεκλογική εκστρατεία μέσα στους επόμενους μήνες. Χαρακτηριστικό στα πλαίσια αυτά είναι επεισόδιο που αναφέρει ο εκτιμητής ακινήτων Αντώνης Λοΐζου: σε διεθνή έκθεση στην Ιρλανδία, στο περίπτερο της Ισπανίας παρουσίαζαν την αγορά ακινήτων στην Κύπρο, ούτε λίγο ούτε πολύ ως υψηλού κινδύνου καθώς η Κυβέρνηση μηδέποτε εκδίδει τίτλους ιδιοκτησίας. Για τα ίδια προβλήματα δημοσίευσαν ρεπορτάζ φέτος οι Times του Λονδίνου, καθώς και εφημερίδες στην Αυστρία και στην Σουηδία, τονίζοντας όχι μόνο την ανυπαρξία τίτλων, αλλά και την καθυστέρηση που παρατηρείται στην έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών. Το γεγονός ότι ο νέος Υπουργός Εσωτερικών συναντούσε αυτά τα προβλήματα στις 31 Ιουλίου με τη δέσμευση για νέες από τον Σεπτέμβριο, προσλήψεις στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (δηλαδή, με επέκταση των γραφειοκρατικών διαδικασιών) αφήνει ενδείξεις ότι πράγματι η αγορά κατοικίας (είτε με είτε χωρίς προτάσεις για λύση των προβλημάτων που την ταλανίζουν) θα απασχολήσει ξανά στο προσεχές μέλλον την προεκλογική εκστρατεία.
Του ΜΙΧΑΛΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
Κωδικός άρθρου: 731734
ΠΟΛΙΤΗΣ - 05/08/2007, Σελίδα: 17
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου